Płyty wiórowe znacznie wzbogaciły zarówno rynek meblarski, jak i przemysł budowlany. Coraz częściej wybieramy je do wykańczania wnętrz – są łatwe w obróbce i dają wiele możliwości na ich wykorzystanie. Jakie są rodzaje płyt drewnianych, których możemy użyć, gdy robimy remont mieszkania lub jesteśmy w trakcie jego wykończenia? Poznaj rodzaje płyt wiórowych – ta wiedza ułatwi majsterkowanie w domu i nie tylko!
Płyty drewniane – rodzaje
W zależności od tego, jakie są nasze potrzeby i wymagania, możemy wybrać poszczególne rodzaje płyt. Możemy podzielić je ze względu na rodzaj wykorzystanego surowca oraz sposób obrobienia i wytworzenia. Niektóre z nich są przeznaczone przede wszystkim do prac budowniczych, inne zaś – do wykończenia domu. Niektóre nadają się jedynie do użytku w suchych warunkach, inne możemy też wykorzystywać w bardziej wilgotnych miejscach. Dostaniemy również płyty nieprzenoszące i przenoszące obciążenia. Bez trudu zatem dostosujemy wybór do naszych preferencji i potrzeb.
Rodzaje płyt wiórowych – typ powierzchni
- surowe, nieszlifowane – wykorzystuje się je głównie na budowach do tworzenia szkieletów i przegród
- szlifowane, strugane – również wykorzystywane na budowch
- lakierowane (z cienką powłoką np. lakieru) – stosowane do wykończenia wnętrz i mebli
- wykończone materiałami stałymi (fornirem, okleiną, laminatem, folią) – jak wyżej, wykorzystywane do wykończeń.
Rodzaje płyt drewnianych – struktura wewnętrzna
- jednowarstwowe (sprasowane wióry)
- wielowarstwowe (wiele warstw różnych wiórów)
- frakcjowane (im bliżej środka płyty, tym większe wióry)
- frakcjowane warstwowo (wszystkie warstwy są frakcjowane)
Najczęściej wykorzystywane płyty drewniane – rodzaje
Sklejki
To materiał kompozytowy składający się ze sklejonych cienkich warstw drewna (czyli forniru). Do produkcji sklejki wykorzystuje się rodzime gatunki drewna. Najczęściej jest to olcha, sosna, brzoza, buk. Im więcej użyto warstw drewnianych, tym sklejka jest mocniejsza. Do budowania elementów konstrukcyjnych nadają się sklejki o przynajmniej 8 mm grubości. Na okładziny ścienne nadają się płyty o grubości minimalnej 5 mm.
Sklejki dzielimy również ze względu na to, jaką mają odporność na działanie wody. Wyróżniamy zatem: sklejkę suchotrwałą (S) do pomieszczeń zamkniętych i ogrzewanych, sklejkę półwodoodporną (W1) do zawilgoconych i nieogrzewanych pomieszczeń, sklejkę wodoodporną (W2), która nadaje się do użytkowania w wodzie.
Płyty pilśniowe
Wykonuje się je z odpadów drewna iglastego i olejów schnących lub żywic syntetycznych. Rozwłókniona tkanka drzewna spaja się w jednolitą masę w procesie pilśnienia, a formowanie przebiega podczas prasowania w wysokiej temperaturze. Dużą zaletą tych płyt jest to, że są one w pełni ekologiczne. Ze względu na stopień sprasowania płyt pilśniowych dzielimy je na:
- miękkie porowate,
- półtwarde (MDF),
- twarde
- bardzo twarde (HDF).
Płyty te, przez swoją twardość, sztywność i dużą odporność na wgniecenia, mają bardzo szerokie zastosowanie. To między innymi ze względu na to, że można je wykańczać na wiele różnych sposobów – nadają się do frezowania, laminowania, okleinowania, gruntowania, lakierowania. Wykorzystuje się je do ocieplania podłóg, produkcji mebli i paneli podłogowych.
Płyty wiórowe
Powstają z wiórów drzewnych łączonych za pomocą wysokiego ciśnienia i kleju syntetycznego. Mogą mieć od 3 do nawet 50 mm grubości. Nadają się do szlifowania, laminowania, lakierowania i pokrywania fornirem. Ze względu na duże możliwości są wykorzystywane zarówno na budowach jako elementy konstrukcji, jak i do produkcji mebli czy boazerii (przy okazji zobacz nasze pomysły, jak odnowić boazerię).
Płyty wiórowo-cementowe
Od zwykłych płyt wiórowych różnią się sposobem połączenia – używa się do tego zaczynu cementu. Mają kiepskie właściwości izolacyjne, przez do ich zastosowanie jest raczej wąskie. Najczęściej stosuje się je jako izolację stropodachów wentylowanych oraz do budowy ścian i stropów.
Płyty paździerzowe
Do produkcji płyt paździerzowych wykorzystuje się lniane, konopne bądź zmieszane paździerze, czyli zdrewniałe części łodyg. Płyty powstają przez sprasowanie i jednoczesne dodanie kleju syntetycznego. Mogą mieć różne powierzchnie, w tym laminowaną oraz uszlachetnioną fornirem, przez co najczęściej stosuje się je w przemyśle meblowym. Płyty te nie są jednak tak odporne na wilgoć, charakteryzują się również wysoką nasiąkliwością.
Płyty wiórowo-paździerzowe
To połączenie wiórów z paździerzami. Zastosowanie tych płyt niemal nie różni się od sposobów na wykorzystanie płyt paździerzowych.
Płyty MFP
To rodzaj płyty wiórowej, u której podczas produkcji wióry są rozproszone, przez co płyty mają jednorodną strukturę. Dzięki temu cięcie płyt jest dużo łatwiejsze, a mocowanie wkrętów – stabilniejsze. Płyty MFP mają szerokie zastosowanie – nadają się do budowania ścian działowych, krycia ścian, podłóg i stropów, są też dobrym materiałem konstrukcyjnym w przypadku domów szkieletowych. Stosuje się je również jako bazę do budowy mebli.
Płyty OSB
Stosowane głównie w budownictwie płyty OSB produkuje się z wiórów drzewnych, prasowanych trójwarstwowo i odpowiedniego ukierunkowania (w przypadku warstw zewnętrznych – równolegle do osi płyty; w warstwie środkowej – prostopadle do osi płyty). Do łączenia używa się żywic, zaś całą płytę, dla poprawienia jej wytrzymałości i odporności na niesprzyjające warunki, spryskuje się klejem lub emulsją woskową. Ze względu na zastosowanie, płyty OSB dzielimy na:
- podstawowe OSB 1 i OSB 2 do ogólnego stosowania wewnątrz budynku w warunkach suchych (20 stopni Celsjusza i wilgotności nieprzekraczającej zwykle 65%);
- OSB 3 do budowania konstrukcji wewnątrz i na zewnątrz, przy umiarkowanej wilgotności;
- OSB 4 do budowania konstrukcji nośnych wewnątrz i na zewnątrz, przy większej wilgotności powietrza i większym obciążeniu;
- wyjątkowo mocne OSB HOH o większej wytrzymałości i odporności na wilgoć (przekraczającej 85% przez kilka tygodni w roku).
Rodzaje płyt drewnianych – podsumowanie
Trudno wyobrazić sobie budowę domu i jego wykończenie bez użycia różnego rodzaju płyt drewnianych. Możemy jednak wykorzystać je też na inne sposoby – odkryte płyty to element dekoracyjny, którym nie pogardzą na przykład wnętrza industrialne. Niektóre płyty można też łatwo odświeżyć – pozwala na to na przykład malowanie mebli z okleiny.