Drzwi – czy to wewnętrzne, czy zewnętrzne nie będą do końca spełniały swojej funkcji, jeżeli nie zostaną wyposażone w odpowiednią wkładkę bądź zamek. Zazwyczaj niewidoczne na pierwszy rzut oka elementy pozwalają tak zabezpieczyć skrzydło, aby osoba nieposiadająca klucza nie była w stanie ich otworzyć. Na rynku okuć dostępnych jest wiele rodzajów zamknięć. Warto wiedzieć, czym różnią się od siebie, aby wybrać najlepsze z nich.
Zamki drzwiowe: podział i rodzaje
Zamki drzwiowe można podzielić ze względu na sposób ich montażu:
- zamki wpuszczane – zakładane wewnątrz drzwi wyposażone w ukryty mechanizm, który uruchamiany jest poprzez naciśnięcie klamki albo przekręcenie klucza. W tej samej kategorii znajdziemy zamki łazienkowe z mechanizmem blokującym z jednej strony,
- nawierzchniowe – montowane są na powierzchni drzwi, a ich zasuwa blokowana jest w ościeżnicy. Niestety – o wiele łatwiej je sforsować, więc zalecane są jako uzupełnienie zamków wpuszczanych, a także wtedy, kiedy skrzydło drzwiowe jest zbyt cienkie, aby zamontować w nim model wpuszczany.
Ze względu na sposób otwierania zamki dzielimy na:
- modele na klucz – zamykane za pomocą klucza dołączonego do zamka,
- na wkładkę patentową – wymagają dokupienia odpowiedniej wkładki z kluczem,
- zamki z blokadą łazienkową stosowane w łazienkach oraz WC,
- bezkluczowe zamki oszczędnościowe – spotykane najczęściej w pokojach.
Wyróżniamy ponadto zamki magnetyczne bez tradycyjnej zapadki, cyfrowe na kod, zamki rolkowe, nowoczesne zamki listwowe z większą liczbą punktów ryglowania oraz biometryczne z czytnikiem linii papilarnych.
Bębenkowe i cylindryczne wkładki do zamków
Wkładki drzwiowe bębenkowe to najpopularniejszy rodzaj zamknięcia stosowany w drzwiach. Mogą być wykonane w różnych kolorach – najczęściej srebrnym (chrom) lub złotym (wkładki mosiężne), ale istnieją też warianty czarne czy w złocie antycznym. Standardowa wkładka składa się z korpusu, bębenka, zastawek, zaślepki i zabieraka. Można ją wymieniać bez konieczności demontażu zamka. Musi być dobrana rozmiarem (długością) do grubości skrzydła drzwiowego. Istnieją wkładki symetryczne, np. 30 x 30 mm oraz niesymetryczne, np. 40 x 50 mm. Ponadto możemy podzielić je na modele:
- jednostronne – ich konstrukcja umożliwia otworzenie drzwi tylko z jednej strony,
- dwustronne z kluczem – są to najczęściej stosowane wkładki umożliwiające otwieranie drzwi zarówno z jednej, jak i drugiej strony. W tym wariancie dostępne są też produkty z funkcją wolnego biegu, co oznacza, że można je otworzyć, nawet jeśli z drugiej strony we wkładkę włożony jest klucz,
- dwustronne z gałką – doskonałe np. do drzwi wejściowych do domu – zamykane od zewnętrznej strony kluczem, a od wewnątrz poręczną gałką.
Tego rodzaju okucia stosowane są z zamkami wpuszczanymi. Do nawierzchniowych natomiast stosuje się wkładki cylindryczne:
- jednostronne,
- dwustronne z gałką,
- dwustronne z kluczem.
Na rynku możemy spotkać też bardzo wygodne w użytkowaniu wkładki w systemie jednego klucza, gdzie do otwarcia wszystkich drzwi, np. w firmie wystarczy właśnie jeden klucz. Dużą popularnością cieszą się także warianty elektroniczne otwierane z poziomu smartfona.
Atesty, normy, a wkładki i zamki drzwiowe
Zarówno wkładki, jak i zamki drzwiowe, jeżeli mają być zamontowane w drzwiach antywłamaniowych, muszą spełniać odpowiednie normy bezpieczeństwa (PN-EN 1303:2007 dla wkładek oraz PN-EN 12209:2006 dla zamków). To w tym dokumencie określone są takie parametry jak:
- odporność na atak, korozję, ogień czy temperaturę,
- zabezpieczenia związane z kluczem,
- trwałość,
- masa drzwi,
- kategoria użytkowania.
W celu poprawnego dobrania wkładki czy zamka do drzwi warto poradzić się sprzedawcy w odpowiednim sklepie z okuciami.